Cardiac Creep op een lage duurloop

Afgelopen zaterdag heb ik een lange duurloop gedaan waarbij mooi het fenomeen 'cardiac creep' of 'cardiac drift' zichtbaar werd.

Eerst maar even uitleggen wat cardiac creep is, voor diegene die het niet kennen. Ik realiseer me gelijk dat ik niet zou weten hoe het in het nederlands heet. Reacties met de nederlandse naam van dit fenomeen zijn dus welkom.
Goed wat is het: Cardiac Creep is het fenomeen dat bij langer durende gelijk blijvende inspanning de hartslag langzaam toeneemt. De oorzaak is een soort van samenloop van omstandigheden: Ten eerst neemt de hartslag toe om de spieren van voldoende zuurtsof te voorzien maar dat is de normale toemane van de hartslag: hoe groter de inspanning hoe sneller je hartslag. Dan na korte tijd begint de warmte-ontwikkeling in je lichaam waardoor je bloedsomloop niet alleen naar de spieren gaat maar ook de huid beter gaat doorbloeden. Dit natuurlijk om via het verdampende zweet je warmte kwijt te raken. Vervolgens wordt door het vochtverlies je bloed dikker waardoor je meer moeite moet doen om dezelfde hoeveelheid zuurstoftransport op gang te houden. Als je meer wil lezen kan dat hier en hier in het engels en hier nog in het nederlands.

Nu dus de ervaring van zaterdag. In voorbereiding op Amsterdam dit najaar heb ik lange duurloop gedaan. 30 km was het voornemen en die heb ik vlekkeloos vol gelopen. Daarna na een korte drink- en eetpauze de laatste drie km gelopen naar huis waarbij ik de laatste twee km nog wat heb versneld (zie onderstaand figuur).

Door de meetpunten heb ik Excel een trendlijn laten trekken en je ziet duidelijk waar mijn snelheid (rood) nagenoeg geen verloop heeft (licht versnellend) stijgt mijn hartslag (blauw)aanzienlijk. Absoluut gezien valt het nog wel mee (van 150 naar 165).
Nu zou je kunnen beweren dat het plaatje wat vertekend door de startronde met lage hartslag en de laatste twee snelle kilometer maar als ik die data verwijder uit het plaatje blijft de trend bestaan.

Misschien dat meer drinken (zaterdag verhoudingsgewijs vrij weinig gedronken terwijl het wel redelijk aan de temperatuur was) het effect minder sterk was opgetreden maar ik vind het los daarvan een goede illustratie van het effect. Bovendien moet ik me realiseren dat na zo'n afstand mijn marge tot mijn HRmax kleiner wordt en ik dus minder capaciteit overhoud voor een versnelling/eindsprint.

Stel nu dat ik deze stijgende lijn extrapoleer naar een marathon dan zou mijn cardiac creep daar ongeveer 20 bpm zijn bovenop mijn start bpm. Ik denk niet dat het melemaal opgaat maar ik heb nu een aardige indruk wat mijn maximale hartslag in de eerste kilometers van de marathon mag zijn zodat ik aan het eind nog marge overheb.