Slenteren beter dan hardlopen? NEE DUS!!

Onder verschillende varianten van de titel "Hele dag slenteren beter dan uurtje intensief sporten" haalden onderzoeksresultaten vorige week de pers. Inclusief varianten waarin het sporten was vervangen door 'hardlopen'. Zie hier bijvoorbeeld op wetenschap 24 en Nieuwsblad.be. Dit is weer een mooi voorbeeld van een journalist die weliswaar een pakkende titel weet neer te zetten (die door iedereen klakkeloos wordt overgenomen) maar die de lading niet goed dekt.

Terug naar de bron
Nieuwsgierig geworden ga ik terug naar de bron. Het originele persbericht heeft al een iets andere titel:"Slenteren beter voor de gezondheid dan sporten". Ga je verder terug naar het wetenschappelijk artikel dat wel online toegankelijk is van bewegingswetenschapper Hans Savelberg dan kom je op de titel met de mooie volledige titel: "Minimal Intensity Physical Activity (Standing and Walking) of Longer Duration Improves Insulin Action and Plasma Lipids More than Shorter Periods of Moderate to Vigorous Exercise (Cycling) in Sedentary Subjects When Energy Expenditure Is Comparable".

En in dat allerlaatste deel van de volledige titel zit nu net de catch. Even terug naar het begin. Het onderzoek is uitgegaan van de algemene overtuiging dat het moderne zittende bestaan niet gezond is. En wat is in dat geval dan gezonder? Structureel minder zitten en dan bewegen of toch blijven zitten en dan maar intensiever sporten? Het is deze vraag die het onderzoek beantwoord.

Hoe is het onderzoek gedaan?

De test is gedaan met 3 doelgroepen:

1. 14 uur zitten
2. 13 uur zitten, 1 uur sporten
3. 8 uur zitten, 4 uur wandelen en 2 uur staan (lekker voor spatadres;p)

Bij regime 1 lag het dagelijkse energie gebruik 500kcal lager dan bij regime 2 en 3.

Volgens het persbericht hebben regime 2 en 3 een vergelijkbaar verbrandingsniveau gehaald. Laten we daar eens kritisch naar kijken. Nu vraag ik me wel af of 1 uur sporten qua verbranding gelijk waardig aan 4 uur lopen en 2 uur staan.

Volgens het voedingscentrum is hardlopen ~11kcal/kg/uur. Iemand van 700kg die 11km/uur loopt, verbrandt dan 770kcal in een uur.
Bij het onderzoek is niet hardgelopen (zoals de titel wel doet vermoeden) maar is gefietst op een ergometer en is in een uur 450 kcal verbruikt. Opnieuw uitgaan van 70kg is dit 6 a 7 kcal/kg/uur en dit is vergelijkbaar met joggen. Dit is voor mij niet intensief sporten!
Volgens voedingscentrum is wandelen 2 kcal/kg/uur (binnenshuis) tot 3.5 (wandelen) en staan 1,2 kcal/kg/uur.  Dezelfde persoon van 70 kg verbandt dan in het genoemde regime dan 70x( (4x2,5)+(2x1,2) ) = 70 x ~12,5 = 875kcal en dat is bijna het dubbele van de sportende testpersoon met 450 kcal. De enige conclusie kan zijn, dat als de proefpersonen bij regime 2 en 3 evenveel verbrand hebben, dat er wel heel rustig geslenterd is.

Conclusie 1: Niet stil zitten is gezonder dan wel stilzitten
Het gezonde effect zit hem daarin dat bij het regime 3 alles wat gelijkmatiger is qua glucose en insuline niveau's. Daarmee zou ik willen concluderen dat niet zozeer het 'slenteren' uit de titel gezonder is dan sporten. Niet stil zitten is gezonder dan wel stilzitten. Maar dat is een open deur en heeft minder nieuwswaarde.
Hoe je het bewegen dan invult is stap twee. Aangezien een deel van de werkzaamheden die we doen wel lopend en staand doen en niet hardlopend mag je wel concluderen dat regelmatig een beetje bewegen gezonder is dan stilzitten!

Conclusie 2: In een uur sporten compenseer je niet voor het stilzitten
En nog een conclusie: Een uur sporten kan niet alle tijd die je op je luie gat zit compenseren vanuit gezondheidsperspectief. En dat is een betere conclusie dan de titel boven alle berichten in de pers.

Worden andere cardiovasculair effecten niet vergeten?
Wat ik me persoonlijk nog afvraag is het volgende. Het onderzoek, dat 4 dagen duurde, gaat totaal aan de vraag voorbij welke gezondheidseffecten optreden als je langere periode met regelmaat een uur lang sport. Een beetje duursporter weet dat met regelmatig trainen je stofwisseling blijvend verandert en dat is niet in 4 dagen bereikt. Ook de betere conditie van je hart en bloedvaten worden nu in het geheel niet meegenomen net als de effecten van de inspanning op de stevigheid van botten e.d..

Conclusie 3: Journalisten moeten iets langer achter hun laptop zitten en niet overschrijven!
Goed dat men vanuit het onderzoek een persbericht uitbrengt en de claim van een halve uur per dag bewegen kritisch evalueert maar jammer dat de titel boven de krantenberichten een hele verkeerde conclusie in de hand werkt. Het zou beter zijn als journalisten dus niet klakkeloos overschrijven maar eens wat verder lezen dan hun neus lang is! Maar ja, dan moeten ze langer achter hun buro zitten en bewegen ze waarschijnlijk niet genoeg. Lees dan ook nog maar deze blog over het gezonde effect op de hersenen...